Ucho środkowe składa się z błony bębenkowej, jamy bębenkowej oraz kosteczek słuchowych i trąbki Eustachiusza. Zapalenie ucha środkowego jest chorobą, którą wywołuje infekcja wirusową. Najwięcej przypadków zachorowań pojawia się w okresie jesienno-zimowym, szczególnie u dzieci.
Powstawanie zapalenia w uchu środkowym
Choroba może pojawiać się w wyniku powikłania innych chorób lub jako efekt przebywania w miejscu o natężonym poziomie bakterii i kontaktu z ludźmi. Do pojawienia się zapalenia ucha środkowego może prowadzić, m. in.: odmienna budowa wnętrza ucha, choroby wirusowe i stany zapalne dróg oddechowych czy przerost migdałka gardłowego. Odpowiedzialne mogą być także rozszczep podniebienia, alergie i braki immunologiczne, osad z palenia tytoniu oraz pobyt w tłocznych miejscach.
Objawy zapalenia ucha środkowego
Ucho środkowe jest powiązane z innymi istotnymi organami ciała ludzkiego, przez co pośrednio w skutek takiego połączenia mogą występować objawy choroby ucha środkowego poza jego obrębem. Do podstawowych objawów zapalenia ucha zalicza się silny ból we wnętrzu ucha i jego okolicy, osłabienie słuchu oraz gorączkę . Ból najczęściej nasila się w nocy. Występować mogą również wymioty i nudności. O zapaleniu ucha środkowego świadczą często: podwyższone ciśnienie (związane z napięciem albo przerwaniem błony bębenkowej), wyciek ropny z ucha czy zaczerwienienie skóry wokół ucha.
U chorego pogarsza się stopniowo samopoczucie, występuje niepokój oraz odczucie pełności w uchu. Pojawić się mogą także zawroty głowy lub nawet zanik słuchu w chorym uchu. Dodatkowo, może wystąpić świąd lub pieczenie. Widoczny będzie obrzęk ucha, a wewnątrz zauważalne staną się zmiany w obrębie błony bębenkowej. Bębenek stanie się uwypuklony, zżółknięty lub przekrwiony, znacznie pogrubiały albo odwrotnie ścieńczany. Występować mogą także pęcherzyki powietrza, pełne krwawego płynu o wręcz brunatnej barwie. W obrębie innych części ciała może wystąpić zapalenie węzłów chłonnych lub ból szczęki czy niedowład części twarzy. Do objawów zapalenia ucha środkowego należy również szum uszny, brak apetytu i bezsenność.
Diagnostyka zapalenia ucha środkowego
Do diagnostyki choroby wymagane są specjalistyczne badania, jak badanie otoskopowe (inaczej wziernikowanie) oraz kontrola słuchu. Niezbędne jest mikroskopowe badanie ucha, celem którego jest sprawdzenie zmian w błonie bębenkowej. Wykonuje sie także zabieg tomografii komputerowej kości skroniowych, który określa jasno zakres zmian zapalnych w uchu środkowym. Na podstawie wyników badań podejmowana jest decyzja, co do konieczności i planu leczenia operacyjnego.
Leczenie
Leczenie zapalenia ucha środkowego jest długotrwałe i nie gwarantuje braku nawrotu choroby w przyszłości. Istnieją różne metody leczenia stanu zapalnego. Lekarz dobiera je na podstawie wcześniejszych badaniach. W procesie leczenia stosuje się leki, mające na celu obkurczenie błony śluzowej nosa oraz błony w miejscu łączenia się nosa z gardłem. Zapewnia to drożność trąbki słuchowej. Wykorzystuje się również środki przeciwzapalne i przeciwbólowe dla zniwelowania bólu, obrzęku i dyskomfortu. Często podstawę leczenia stanowią antybiotyki lub sulfonamidy. Ostatnią opcją leczenia jest zabieg chirurgiczny, gdzie wykonanie nacięcia błony bębenkowej przy uwypukleniu.
Choroba ucha środkowego jest przypadłością przewlekłą oraz należącą do szczególnie nieprzyjemnych. Nie jest łatwa do zdiagnozowania i wymaga licznych badań, a leczenie czasu oraz cierpliwości. Należy pamiętać, iż choroba nie może być ignorowana, gdyż zapalenie ucha środkowego może doprowadzić do trwałych uszkodzeń ucha. W przypadku zauważenia niepokojących objawów należy niezwłocznie skonsultować się z lekarzem w celu zlecenia badań i oceny sytuacji.