Błędnik jest częścią ucha wewnętrznego, odpowiadającą za utrzymanie pionowej pozycji ciała człowieka. Składa się w rzeczywistości z kanałów półkolistych, błędnika przedsionkowego i ślimakowego. Ruch ciała skutkuje przemieszczeniem wewnętrznego płynu, co drażni komórki zmysłowe. Informacje z komórek są przekazywane następnie poprzez nerwy do mózgu. Błędnik jest niewielkim organem, ale pełni bardzo istotną funkcję w ludzkim organizmie. Niestety, podatny jest także na choroby, jak zapalenie błędnika.
Czym jest zapalenie błędnika?
Zapalenie błędnika zwane inaczej ostrym zapaleniem ucha wewnętrznego, powoduje najczęściej przedostanie się do ucha bakterii czy wirusów. W większości przypadków następuje to w skutek obniżonej odporności organizmu. Do zapalenia błędnika może przyczynić się infekcja ucha środkowego, jak również choroby wirusowe (m.in. świnka, różyczka, ospa czy odra).
Objawy zapalenia błędnika
Objawy choroby nie są jednorodne, co oznacza, że u każdego pacjenta mogą występować inne oznaki. Wiele zależ od przyczyn powstania zaplenia błędnika. Jednak niezależnie od podstaw odpowiadających za pojawienie się zapalenia, wspólny jest jeden objaw – brak podwyższonej temperatury ciała. Pojawienie się gorączki jest alarmujące w przypadku zapalenia ucha wewnętrznego. Najczęściej świadczy o przemieszczeniu się choroby ku jamie czaszki lub powstaniu powikłań wewnątrzczaszkowych. Innymi najpopularniejszymi objawami są następująco:
- spadek pozytywnego samopoczucia, co wiąże się z nieprzyjemnymi objawami ze względu na podrażnienie obwodowego narządu równowagi;
- zaburzenia równowagi i problemy z koordynacją ruchową- jeżeli zapalenia błędnika jest lekkie to zachwiania będą nieznaczne i pojawiać się będą głównie przy zmianach położenia głowy (np. podczas schylania);
- zawroty głowy;
- oczopląs – chaotyczny ruch gałki ocznej w poziomie, w trakcie którego gałka porusza się szybko w stronę chorego ucha. Zdarza się, że oczopląs skierowany jest w stronę zdrowego ucha, co powinno być niepokojącym sygnałem. Odwrotny kierunek, bowiem oznaczać może rozległy stan zapalny trwałe uszkodzenie błędnika;
- nudności i wymioty;
- nasilona czułość uszu na dźwięki,
- spadek jakości słuchu lub całkowita głuchota ze względu na uszkodzenie ucha wewnętrznego;
- nadwrażliwość na światło;
- objaw przetokowy – zwany również mechaniczną reakcją przedsionka. Objawia się utratą równowagi i wysokim ciśnieniem w uchu zewnętrznym, a powodowane jest przez połączenie części ucha środkowego z zewnętrznym.
- efekt Tullio – silna reakcja mechaniczna przedsionka, powodowana dużą falą dźwiękową gwałtownie podnoszącą ciśnienie w błędniku (dodatkowo pojawia się oczopląs oraz zawroty głowy);
Diagnoza
Zapalenie błędnika diagnozuje się na podstawie wziernikowego badania ucha. Lekarz dokonuje oględzin całego przewodu słuchowego wraz z bębenkiem. Często również stosuje się dodatkowo tomografię komputerową głowy lub badanie RTG, mające zapewnić bardziej szczegółowe informacje o stopniu zaawansowania choroby.
Leczenie zapalenia błędnika
Leczenie opiera się na ścieżce farmakologicznej, bazując na antybiotykach. Zaleca się również ciepły okład na bolące ucho. Nie wolno narażać w czasie procesu leczenia zapalenia błędnika ucha na owianie oraz urazy mechaniczne, np. przez czyszczenie patyczkiem higienicznym. W przypadkach skrajnych, w których stan zapalny jest poważny zaleca się założenie drenu w szpitalu, co ma pomóc w odprowadzaniu kumulowanej wydzieliny.
Zapalenie błędnika jest niebezpieczne dla ludzkiego organizmu, gdyż może w konsekwencji prowadzić do pojawienia się powikłań oraz poważniejszych przypadłości w obrębie ucha, czaszki lub mózgu. Choroba ma negatywny wpływ na samopoczucie człowieka i wymaga niezwłocznej kontroli u otolaryngologa w przypadku zauważenie pierwszych objawów. Szczególnie istotne jest to, gdy pojawia się u pacjenta gorączka połączona z bólem ucha.
