Hipercholesterolemia to schorzenie, które występuje w momencie pojawienia się podwyższonego poziomu cholesterolu w osoczu krwi. Stanowi następstwo nieprawidłowości metabolicznej, lecz może również towarzyszyć innym chorobom. Przypadłość znacznie podnosi ryzyko występowania problemów z układem krwionośnym, jak również szansę zawału serca, zatorów tętniczych czy udaru mózgu.
Schorzenie najczęściej rozwija się u osób, które cierpią na nadwagę albo otyłością. Podstawową przyczyną hipercholesterolemii stanowi kumulujący się w osoczu krwi negatywny cholesterol (wiadomo, że są dwa typy cholesterolu – HDL i LDL). Choroba może prowadzić do zawału, szczególnie u osób z miażdżycą, cukrzycą oraz cierpiących na niedokrwienia serca. Wysokie ryzyko sercowo-naczyniowe powoduje, że występowanie hipercholesterolemii jest jeszcze bardziej niebezpieczne dla pacjenta.
Powody i rozwój hipercholesterolemii
Wiele przyczyn może spowodować rozwój hipercholesterolemii i wzrost cholesterolu. Najczęściej stoi za tym niezdrowa, tłusta i obfita dieta oraz niewystarczający brak ruchu – krótko mówiąc, zły styl życia i żywienia. W efekcie dostarczania do organizmu dużych ilości tłuszczy dochodzi do stłuszczenia narządów, jak nerki czy wątroba.
Hipercholesterolemia może przyjmować dwie formy. Pierwsza opcja jest pierwotna, wynikająca z predyspozycji genetycznych. W tej odmianie przyczynę stanowi defekt jednego lub wielu genów. Z kolei drugą opcją jest wtórna hipercholesterolemia, która wynika z przyjmowania leków, nieodpowiedniej diety albo będąca wynikiem powikłań w przebiegu innych chorób. Do chorób, którym najczęściej towarzyszy podwyższony poziom cholesterolu zalicza się przede wszystkim niedoczynność tarczycy, dolegliwości wątroby, zespół nerczycowy.
Diagnoza hipercholesterolemii
Diagnoza lekarska hipercholesterolemii opiera się na badaniu poziomu cholesterolu. W celu utrzymywania optymalnych wyników badanie koniecznie trzeba powtarzać, co 5 lat i oznaczać stężenie cholesterolu całkowitego. W przypadku wysokiego ryzyka zaburzeń wykonuje się pełny lipidogram. Badania pozwalają nie tylko dobrać odpowiednią ścieżkę leczenia, ale także oszacować poziom zaawansowania i ryzyka dla zjawiska.
Leczenie hipercholesterolemii
Pierwszym krokiem w procesie leczenia hipercholesterolemii jest ocena ryzyka pacjenta. Następnie ustala się z pomocą odpowiednich badań poziom stężenia cholesterolu i poziom, do którego pacjent ma dążyć. Kolejnym krokiem jest przygotowanie pełnego programu leczenia. Obejmuje on głównie zdrową dietę, codzienną aktywność fizyczną oraz eliminację lub ograniczenie w życiu czynników powodujących ryzyko hipercholesterolemii. Wśród czynników ryzyka wymienia się w pierwszej kolejności palenie tytoniu, spożywanie ciężkostrawnych potraw i tłuszczy, picie dużej ilości alkoholu. W przypadku pacjentów, u których współczynnik ryzyka jest większy lub równy 5 % stosuje się terapię farmakologiczną.
Choroba może przyczynić się do wywoływania innych dolegliwości. Z powodu, iż związana jest ściśle z przyrostem wagi prowadzi do pogorszenie prawidłowego funkcjonowania organizmu. Może spowodować występowanie chorób naczyń obwodowych, udaru mózgu, niedokrwienia serca czy tętniaka aorty brzusznej. W takich przypadkach leczenie hipercholesterolemii łączy się z odpowiednią terapią farmakologiczną dla konkretnych przypadłości.
Objawy hipercholesterolemii
Podstawowym objawem hipercholesterolemii jest oczywiście podwyższony poziomu cholesterolu w osoczu krwi. Choroba jednak poza tym nie posiada szczególnych dla siebie samej objawów, a większość z nich pokrywa się z innymi chorobami. W przypadku hipercholesterolemii mogą o jej występowaniu alarmować:
- żółtaki ścięgien – żółte plamy w obrębie ścięgna Achillesa;
- przerost wątroby;
- żółtaki płaskie powiek – płaskie, żółte przebarwienia na skórze powiek;
- rąbek starczy rogówki;
- wzrost tkanki tłuszczowej;
- żółtaki guzowate – żółte uwypuklenia w okolicy łokci oraz kolan;
- bezpodstawne zmęczenie;
- zaburzenia koncentracji;
- zawroty głowy;
- nagłe skoki wagi;
- poczucie niepokoju;
- bóle tętnicze i żylne;
