Dyslipidemia aterogenna to zaburzenie lipidowe, które dotyka zarówno osoby młode i starsze. Szczególnie często występuje w przypadku osób cierpiących na cukrzycę typu drugiego oraz na przypadłość zespołu metabolicznego. To choroba ciężka do zdiagnozowania i wymagająca specjalistycznego leczenia.
Czym cechuje się choroba?
Dyslipidemia aterogenna charakteryzuje się zwiększonym stężeniem triglicerydów oraz lipoprotein o niskiej gęstości. Poza tym, występuje dominacja małych i gęstych LDL i redukcja stężenia cholesterolu z frakcji HDL (mającego właściwości kardioprotekcyjne). W procesie rozwoju choroby może wystąpić długotrwała obecność remanentów lipoproteinowych w osoczu krwi. Są to częściowo skatabolizowane chylomikrony oraz VLDL. Dane lipoproteiny składają się przede wszystkim z triglicerydów o pochodzeniu jednocześnie egzogennym i endogennym.
Choroba nie ma szczególnych objawów, które umożliwiają jej łatwe i szybkie odróżnienie od innych przypadłości o podobnych objawach. Może towarzyszyć przy tym wielu innym chorobom, wśród których wymienia się m. in.: alkoholizm, żółtaczkę, marskość wątroby, bulimię, jadłowstręt psychiczny, choroby nerek, lipodystrofię, czy szpiczaka mnogiego. Na rozwój choroby może także wpływać stosowanie leków hormonalnych, jak kortykosteroidy, moczopędnych oraz cyklosporyna, retinoidy czy inhibitory proteazy.
Objawy dyslipidemii aterogennej
Choroba może objawiać się na różny sposób, przez co ciężko ją zdiagnozować. W pierwszej kolejności wymienia się insulinoodporność, nadciśnienie, nadwaga lub otyłość. Pojawić się mogą także nagłe bóle brzucha, ostre zapalenie trzustki, objawy przedwczesnej miażdżycy lub zmiany w obrębie gałki ocznej. Podstawą alarmującą o możliwości wystąpienia dyslipidemii aterogennej jest zwiększone stężenie triglicerydów oraz lipoprotein niskiej gęstości, a także dominacja małych i gęstych LDL i zredukowanie stężenia cholesterolu frakcji HDL z właściwościami kardioprotekcyjnymi. Jednak wiele objawów towarzyszących może wcale nie wskazywać na dyslipidemię aterogenną, dlatego konieczne są odpowiednie badania w celu wykluczenia w pierwszej kolejności chorób z nakładającymi się objawami.
Leczenie dyslipidemii aterogennej
Proces leczenia obejmuje kilka odmiennych możliwości. Każda metoda opiera się na dążeniu do zmniejszenia stężenia LDL oraz obniżeniu stężeń TG i HDLC do poziomu przyjmowanego jako norma. Krok pierwszy polega na modyfikacji stylu życia. Wprowadza się, zatem zmiany w diecie oraz codzienną aktywność fizyczną, co ma na celu zapewnić zmniejszenie masy ciała. Chorym zaleca się ograniczenie spożycia nasyconych kwasów tłuszczowych, produktów o wysokim cholesterolu oraz łatwo przyswajalnych cukrów. Z diety zostaje usunięty w pełni alkohol, co ma spowodować spadek stężenia trójglicerydów. W zamian należy zwiększyć nienasycone kwasy tłuszczowe omega – 3. Drugą ścieżkę leczenia stanowi zindywidualizowana terapia farmakologiczna. W procesie stosuje się satyny, fibraty oraz także kwas nikotynowy i jego pochodne. Fibraty skutecznie obniżają stężenie triglicerydów, dzięki zmniejszeniu syntezy VLDL – Ch w wątrobie. Zawdzięcza się im również stanowczy wzrost stężenia HDL – Ch oraz powiększenie cząsteczek LDL. Satyny z kolei powodują spadek syntezy endogennego cholesterolu w wątrobie oraz usuwają aterogenne lipoproteiny. Satynom również zawdzięcza się podnoszenie stężenia HDL – Ch.
Choroba, jaką jest dyslipidemia aterogenna, jest trudna do zdiagnozowania oraz wymaga odpowiedniego procesu leczenia, dopasowanego do indywidualnego stanu zdrowia pacjenta. Niestety, jest to przypadłość często spotykana, szczególnie w przypadku osób z cukrzycą, otyłością czy cierpiącą na wiele innych chorób. Przypadłość może rozwinąć się z czasem w ciągu życia.
